1۔لبزانک ءِ نیمگا کدی ءُ چون اتکگ ئے ؟
لبزانک چناہا مئے ہمروچیگیں زندءِ تہا لاشعوری رنگءَ موجود انت ماتانی لیلوانی تہا, عیدءِ روچاں گُدانی گوٛرا دیگءِ ساعتاں, بلکانی کسہاںءُ پیرکانی پنتءُ سوجانی تہا بلئے بیا کہ شعوری صورتءَ منی لبزانکءِ نیمگءَ آہگ چش بیتگ کہ مئے سُر ءِ یک کوٛہنیں شاعرے رفیق فراز کہ منی وتیگ انت یکیں لوگءِ تہا انت من کسان بیتگاں آئیءَ منی پتءِ گوٛرا وتی شعر ونتگ انتءُ من گوش داشتگءُ پدا چیروکائی آئیءِ ڈائری تو بگر دزّیتگءُ ونتگءُ درٛاہیں شعر منا دلءَ یات بیتگاں,ہمے ڈائری منی لبزانکءِ من ہمے سرپد باں کہ اولی کتاب بیتگ ونتگءُ پدا عالم سیفءُ اے دگہ سینیئریں شاعر نبشتہ کنگءَ بیتگاں منا چمدا چہ سِکین رسان بیتگ۔
2۔ اولی ساچشت کجام تاک ءَ چھاپ بوتگ ؟
منی اولی ساچشت دستونکے ماہتاک سچکانءَ 2009ءَ چاپ بیتگ, اے منی اولی ساچشت نہ بیتگ بلئے شنگ اولی رندا ہمدا بیتگاں, چدءُ ساریءُ رند من وتی بازیں شعرے دِرتگ یا گار کتگ
3۔ لبزانک ءِ پِڑ ءَ تئی رہشونی کئے ءَ کُتگ ؟
رہشونی اگاں تو تہنا ہمے گوٛشگءَ ئے کہ منا سرءُ سوج کئےءَ کتگ گڈا کسءَ نہ کتگءُ دومی نیمگا اے پڑءَ بازیں انچیں مردم تئی نزیکءَ نہ بنت بلے تئی رہشونیءَ وتی ساچشتاں گوں کن انت اے پئیمءَ من بازیں انچیں مردمے وتی استادءُ رہشون لیکاں کہ آیانی ساچشتاں منی ذہنی تربیت کتگ اے لڑ درٛاج بیت کنت سئے نامءَ گراں کہ اے مردماں منا باز داتگ فرانز کافکا, منیر مومن, اے آرداد
4۔لبزانک کجام تہر ترا دوست تر بیت ؟
دُرس دوست بنت, گیشتر شاعری
5۔بلوچی ءِ کجام شاعر ترا دوست تر بیت ؟
دوستر سیدہاشمی ,عطاشاد, منیر مومنءُ اشاں ابید ہم باز شاعر ءِ شریں شعر ہست انت دوست بنت
6۔ بلوچی ءِ کجام ردانک یا فکشن نویس ترا دوست تر بیت ؟
بلوچیءِ آ کہ شرّیں ردانک نویسءُ فکشن نگاراں آہاں چو اے دگہ دنیاءِ مزنیں نبشتہ کارانی پئیمءَ یکشلہ باز نبشتہ نہ کتگ کہ من بہ گوٛشاں فلاں نبشتہ کار من بازءُ یکشلہ ونتگءُ یک وڑا اثرمند بیتگاں ابید غنی پروازءُ منیر احمد بادینیءَ بلئے اے ہر دوئیں منا شرّیں وڑےءَ دوست نہ بیتگ انت پرے ہاترا منیر بادینی صاحب من ہمنچو ونتگ یکے وَ آئیءِ زبانءَ منا اڑینتگءُ دومی آئیءِ گدارءُ آزمانکانی تہا فکشنءِ ہمرائیءَ نیامءَ منا انچو سماء بیتگ کہ نبشتانکے وانگایاںءُ غنی پرواز صاحبءِ گدارانی تہا کوٛہنیں رنگءُ دروشم ہست پدا اوں اشانی زبانءِ دیمروئیءَ مزنیں Contributionے است۔ منا اے آردادءُ شرف شادءِ نبشتانکءُ آزمانک دوست بنت, حنیف شریف, ناگمان, منیر مومن اشاں ہرچی نبشتہ کتگ منا دوست بیتگ انتءُ سیدءِ نازک, اسلم دوستینءِ سوتکالءُ نزیر ناصرءِ اگریچ باز دوست بیتگ انت پدا اوں ہمے واہگ انت کہ اے بازءُ یکشلہ نبشتہ بہ کن انت
7 ۔ ڈنی کجام قلم کار ءُ شاعر ترا دوست تر بنت
ڈنی باز کلم کارءُ شاعر منا دوست بنت چیزےءِ نامءَ گراں فرانز کافکا, پال والیری, البرٹ کامیو, لیوٹالسٹائی, ژاں پال سارتر, نجیب محفوظ, گائے ڈی موپاساں, چارلس بودلئیر, مرزا غالب, میراجی, مجید امجد,امرتا پریتم منی دوستریں نبشتہ کارءَ شمار انتءُ دگہ انچیں چندے نبشتہ کار انت کہ من آہانی بابتءَ ونتگ انچو سماء بیت کہ آ پراسراریں شخصیت انتءُ وانگی انت آہانی تہا مارسل پروست, ولیم فاکنر, جیمس جوائسءُ آندرے ژید ہوار انت اے کمو کمو من ونتگ انت بلئے لوٹاں اشانی گیشتریں چیزاں بہ واناں
8 ۔ اے وہد ءَ کجام کتاب ءَ وانگ ءَ ئے ؟
من اے وہدءَ رینر ماریہ رلکےءِ A letter to a young poetءَ وانگایاںءُ ارادہ انت کہ اشیءَ رجانک اوں بکناںءُ دومی خالد جاویدءِ آزمانکی کتاب (تفریح کی ایک دوپہر)ءَ وانگایاں, اے مرد من پیشءَ بہہ نہ ونتگءُ حیران بیتگاں کہ اینچکیں مزنیں نبشتہ کارےءَ من پیشءَ اینچو دیر پرچا بیتگاںءُ اشیءِ درٛاہیں کتاباں شوہاز کنگءَ آں, نعمت خانہ, ارسلانءُ بہزاد, موت کی کتاب,ءُ دگہ
9۔یک انچیں کتابے ءِ نام ءَ بہ گوٛش کہ تو باز رند ءَ ونتگ ءُ انگت آئی ءَ وانگ لوٹ ئے ؟
من نہ زاناں منی اے پرچا عادت انت کہ من ہچ شریں کتابءَ دوبر وانگ نہ لوٹاں بلے آئیءِ سحرءَ چہ در نیایاں پدا اوں من موپاساںءِ آزمانک (وت کشی)ءِ بلوچی رجانک شرف شادءَ کتگ من وت نہ زاناں باریں چنچو رندءَ ونتگءُ دگہ سنگتاں اش کنائینتگ ہم اشیءَ واناں منی جانءِ پٹ پاد کایاں بیت کنت دگراں اینچو وش مہ بیتءُ کافکاءِگدارکے(وتی پتءِ نامءَ نمدی ئے) اے ہم باز برءَ ونتگءُ داں زندگاں وانگ لوٹانے بلے نزاناں باریں چیءَ
10۔تو چیا نبشتہ کنئے ؟
نپسّ پُر بہ بیت, من اے دنیاءَ انچو سماء کناں کہ یک بندیں کوٹی ئے اشیءِ تہا آکسیجنءِ کمی انتءُ من نبشتہءِ کمک ءَ شریں وڑےءَ ساہ زرت کنگ ءَ یاں اگاں ناں اے مہ بیت من اوں نہ باں
11۔ وانگ ءُ نویسگ ءَ گچینی وہدے ہست ، یا ہر دے کہ وہد بہ رسیت؟
گچینی وہد نیست بلے نیمروچءَ ءُ شپءَ وانگءُ نبشتہ کنگ وشتر بیت
12۔کدی ترا اے حیال اتکگ کہ تو پلانی ءِ پیم ءَ نبشتہ بہ کُتیں ؟
ہو ٹالسٹائیءِ بابتءَ اتکگ برے برے کہ گدار ءِ تہا کارستاں وئیلءُ واکیہ آں ءُ دگہ کارستاں گوں انچو جوڑینیت من گڈاِتگاں ءُ وش بیتگ مسال یک گدارےءِ بنداتی تاکاں یک کارستءُ واکیہ ے بیان کنت اگاں نیامءَ گار بیت ہم بلئے چارسد تاک وانگءَ رند اناگتءَ ہمشاں انچو کاریتءُ جوڑنینیت من حیران بیتگاں کہ کمالیں یار من ہم انچو نبشتہ بہ کتیں بلئے مرچاں اے حیال نئیت ءُ نی جیڑاں کہ من تہنا وتی چہرگءَ بہ جناں
13۔اگاں نبشتہ کار ءُ شاعرے مہ بوتین ئے ،چی یے بوتگ ات ئے ؟
زولوجسٹےءُ ذمہ داریں انسانے, منا لبزانکءِ ہمرائیءَ سائنسءِ تہا جنگلءُ دریاءِ سہدارانی بابتءَ زانگءِ باز شوقءُ واہگ ات بلے نہ بوتءُ بازیں سوَباں نیمراہءَ یلہ کنگ کپت, پدا لبزانکءَ منءَ ذہنی آجوئیءِ نیمگءَ برتءُ لوگءُ چاگردءِ دلءَ من یک غیر ذمہ داریں مردمے جوڑ بیتگاں۔
14۔لبزانک ءَ ابید ترا کجام رنگیں کتاب ءِ وانگ وش بیت؟
لبزانکءَ ابید تب زانش, شہزانتی, فلکیاتءِ کتاباں واناں وش بیت بلے منءَ راجدپتری, مہذبیءُ سرگوٛستی کتابانی وانگ سک وش بیت پمشکہ ڈاکٹر حمید ءِ انوں چاپ بیتگیں کتاب (ساحلِ مکران)ءِ من کدی سرایاں کہ دز بہ کپیت وانگی انت, یکپارگی ناں کم کمءَ پرچا کہ باز مزن انت دو جلدءِ تہا انت
15۔شر نبیسگ ءِ ہاترا چی کنگ لوٹیت ؟
درساں ساری یکبرے اے فیصلہ کنگی انت کہ منا لبزانکارے یا نبشتہ کارے بوئگی انت,من اے دنیاءَ تہنا ہمے کارءِ واستا دیم دیگ بیتگاںءُ دگہ ہچ کت نہ کناں,مہلوکءُ چاگردءِ روِشتانی بار سگگی انت, ہمے موادءُEnergy دئینتءُ دومی مدام وانگی انت, دنیاءِ مزنیں نبشتہ کار وانگی اَنتءُ ہمروچ چیزے نہ چیزے نبشتہ کنگی انت
16 ۔ تو نبشتہ وَ بلوچی ءَ کنئے ، بلئے وانگ کجام زبان ءَ وش تر بیت؟
اردوءَ, اشیءِ سوَب ایش انت کہ منا کسانیءَ چہ ہر کتابے ردانکی یا شاعریءِ کہ رسیتگ اردوءَ بیتگءُ بلوچی کتابانی وانگءِ حال اے بیتگ کہ انچو سماء بیتگ کہ بلوچی وانگءِ واستا یک برے پٹءُ پول کنگی انت, وجہ باز بیت کن انت بلے حیر من بلوچیءُ انگریزی ہم واناں بلے راستیءَ اردو ءِ تہا وانگ وشتر بیتءُ پدا اردوءَ دنیاءِ درٛاہیں لبزانک دست نہ کپیت پمشکہ من وتی سنگتءُ کستراں گوٛشتگ کہ انگریزیءَ گیشتر بہ وان ات تاں کہ ہیل بہ کن ات کسانیءَ چہ کہ دنیاءِ تقریبا گیشتریں ادب انگریزیءَ دست کپیت۔
17 ۔ بلوچی لبزانک ءِ ہستیں جاورحال ءَ تو دلجم ئے ؟
اناں, اے ہاترا ناں کہ مئے گوٛرا شریں لبزانک ساچگ بئیگءَ نہ انت بلکیں ہمے ہاترا کہ زبانءِ دیمروئی دیگءَ ادارگانی کرد نِزور گندگءَ کیتءُ شریں معیاری شاعرءُ نبشتہ کارانی ساچشت شریں وڑےءَ دیمءَ آیگءَ نئینت
18 ۔ تئی دل ءَ بلوچی ءِ کجام پِڑ ءَ درٛستاں گیشتر کار کنگ لوٹیت؟
ردانکءِ, گدار, آزمانک, رجانکءُ نگدءِ پڑءَ مارا الکاپیءَ کار کنگی انت تاں کہ ما وتا دنیاءِ مزنیں نبشتہ کارانی سرٛپءَ بیاریں
19 ۔ تو اے وہد ءَ نویسگ ءِ چے کار کنگ ءَ ئے ؟
منی دو کتاب تیار انت یکے منی شعری دپتر انتءُ دومی دریاوردی لبزانی یک لبزبلدے من ہمشانی کاراں شر کنگءُ چارگایاں کہ چاپ اش بہ بنتءُ دگہ منی چیزے رجانکانی کار انت نیم بندگ انت نامءَ نہ گراں کہ اگاں سرجم نہ بیتاں تاں من بے زبان باں, جہد ہمیش انت وہدءِ سرا دیمءَ بیاینت
20 ۔ بلوچی ءِ یک نبشتہ کارے ءِ بستار ءَ ، ہمنچو وہد تو لبزانکی کاراں دیگ ءَ ئے ، تو ایشی ءَ دلجم ئے ؟
اناں, منی واہگ انت کہ منءَ پہ نبشتہءُ وانگءَ یک جتائیں کسانکیں لوگے, کرسیءُ ٹیبلے بہ بیت, بیدء اشاں من وتی لوگءِ تہا مردمانی مچیءَ چہ دلجم نیاںءُ آ حسابءَ کہ وانگءُ نبشتہ کنگی انت منی حیالاں بئیگءَ نہ انت۔